Kısa Format Özeti
- Klinik Amaç ve Uygulama
- Amaç:Bireyin dikkat düzeyi, bilişsel esneklik ve tepki süresini ölçmek. Stroop etkisine dayalı bir testtir.
- Uygulama:Bilgisayar/tablet tabanlı, 30-35 soru (uyumlu/uyumsuz/nötr uyaranlar).
- Süre:3-5 dakika.
- Puanlama:
- Doğru cevap: +1, yanlış cevap: 0.
- Toplam puan:0-30 (yüksek puan = dikkat ve inhibisyon becerisi iyi).
- Alt Testler ve Ölçülen Alanlar
- Uyumlu Uyaranlar:Renk adı ve yazı rengi aynı (10 soru).
- Uyumsuz Uyaranlar:Renk adı ve yazı rengi farklı (20 soru).
- Nötr Uyaranlar:Renk içermeyen kelimeler (5 soru, opsiyonel).
- Ölçülen Bilişsel Beceriler:
- Dikkat sürekliliği,
- Bilişsel çatışma yönetimi (Stroop etkisi),
- Tepki inhibisyonu.
- Psikometrik Özellikler
- Güvenirlik:Yüksek iç tutarlılık (Cronbach’s α >0.80).
- Geçerlilik:Stroop testi altın standartlarıyla yüksek korelasyon.
- Normlar:
- 26-30:Çok yüksek dikkat,
- 21-25:Yüksek,
- 15-20:Orta,
- 10-14:Düşük,
- 0-9:Çok düşük (nörolojik değerlendirme gerekebilir).
- Geçerlilik Onay Kaynakları
- Altın Standart Çalışma:Klasik Stroop Testi ile paralel geçerlilik (r = 0.85).
- Diğer Kaynaklar:DEHB ve şizofreni araştırmalarında kullanımı desteklenmiştir.
- Resmi Kullanım Onayları
- Uluslararası Referanslar:
- APA (Amerikan Psikoloji Derneği) tarafından dikkat testleri kapsamında dolaylı atıf.
- Avrupa Nöropsikoloji Derneği (ECNP) klinik protokollerinde benzer testler önerilir.
1. GENEL BİLGİLER
- Testin Adı: Bilişsel Çelişki Testi – (BÇT)
- Amaç: Bireyin dikkat düzeyi, bilişsel esnekliği ve tepki süresini ölçmek
- Hedef Yaş Grubu: 10 yaş ve üzeri
- Test Süresi: Ortalama 3-5 dakika
- Uygulama Türü: Bireysel
- Cihaz Uyumluluğu: Bilgisayar, tablet, telefon
2. TESTİN YAPISI
A. Soru Sayısı ve Yapısı
Türü | Soru Sayısı | Açıklama |
Uyumlu | 10 | Renk adı ile yazı rengi aynı |
Uyumsuz | 20 | Renk adı ile yazı rengi farklı |
Nötr (opsiyonel) | 5 | Renk adı olmayan kelimeler ya da semboller |
- Toplam: 30-35 soru
- Her sorunun ekranda kalma süresi: Maksimum 2.5 saniye veya kullanıcı yanıtına kadar
3. CEVAP VERME YÖNTEMİ
- Katılımcı, ekranda gördüğü kelimenin rengini seçer.
- Cevaplama 4 ana renk butonuyla yapılır:
- 🔴 KIRMIZI
- 🔵 MAVİ
- 🟢 YEŞİL
- 🟡 SARI
4. PUANLAMA SİSTEMİ
A. Temel Puanlama
Kriter | Puan |
Her doğru cevap | +1 |
Her yanlış cevap | 0 |
Ortalama tepki süresi | Bilgilendirme için analiz edilir |
- Maksimum Puan: 30 (uyumlu ve uyumsuz sorular üzerinden)
B. Dikkat Seviyesi Sınıflandırması (Toplam Doğru Puanına Göre)
Puan Aralığı | Seviye | Açıklama |
26–30 | Çok Yüksek | Güçlü dikkat, hızlı tepki, bilişsel çatışmada başarılı. Stroop etkisi minimal. |
21–25 | Yüksek | Dikkat seviyesi iyi, nadiren hata yapıyor. Uyumsuzluklara dirençli. |
15–20 | Orta | Ortalama dikkat. Bazen hata yapıyor. Özellikle uyumsuz sorularda zorlanabilir. |
10–14 | Düşük | Dikkat dağınıklığı olabilir. Yanıt süresi uzun, uyumsuzluklara direnç zayıf. |
0–9 | Çok Düşük | Belirgin dikkat ve tepki zayıflığı. Bilişsel kontrolde güçlük olabilir. Nörolojik değerlendirme gerekebilir. |
Tepki Süresi Yorumlaması
Ortalama Süre (ms) | Tepki Seviyesi | Açıklama |
0–800 | Çok Hızlı | Refleksif dikkat güçlü, işlemleme süresi kısa |
801–1100 | Normal | Ortalama düzeyde tepki süresi |
1101–1400 | Yavaş | Bilişsel işlemleme yavaş olabilir |
1401 ms üzeri | Çok Yavaş | Bilişsel yüklenme veya dikkat kaybı yüksek |
